2439

18 Miðvikudagur 7. mars 2018 DAGSKRÁIN - Fréttablað Suðurlands F \ULU ¿PPWtX iUXP QiQDU WLOWHNLè IHEU~DU KyI 'DJVNUiLQ J|QJX sína á Selfossi. Í fyrstu var hún í litlu broti og byggðist upp á dag- skrá Sjónvarpsins sem hóf göngu sína í ORN VHSWHPEHU È ìHVVXP WtPD ìyWWL kærkomið að hafa dagskrá vikunnar við höndina. Auglýsendur á staðnum sáu ÀMyWW NRVWL ìHVV Dè DXJOêVD t 'DJVNUiQQL en hún hefur alla tíð fjármögnuð með tekjum af auglýsingum og dreift ókeypis WLO tE~D KpUDèVLQV Í fyrstu var Dagskráin fjórar síður en VW NNDèL ÀMyWOHJD t iWWD VtèXU Ë NULQJXP YDU EURWLQX EUHLWW RJ EODèLè VW NN - að upp í dagblaðsstærð. Þá var farið að ELUWD t EODèLQX IUpWWLU YLèW|O RJ êPVDU greinar. Fyrst voru síðurnar fjórar en XUèX VYR iWWD VHP KpOVW OHQJL YHO 0LNO - ar tækniframfarir hafa orðið varðandi vinnslu blaðsins síðustu áratugina. Í dag er blaðið allt unnið stafrænt eða þar til síðurnar fara á prentplötur og í prentun. Núverandi brot blaðsins hefur verið frá ìYt t IHEU~DU Upphafið tengdist Sjónvarpinu Margir einstaklingar hafa tengst rekstri Dagskrárinnar í gegnum tíðina. Einn af ìHLP HU gUQ *UpWDUVVRQ SUHQWVPLèMX - stjóri Prentmets á Selfossi. Örn keypti, ásamt fjölskyldu sinni, í mars 1987 meirihluta í Prentsmiðju Suðurlands hf. og rekstur Dagskrárinnar með. Örn og IM|OVN\OGD KDQV iWWX I\ULUW NLè WLO HU Prentmet ehf. í Reykjavík keypti rekstur- inn. Örn hefur því tengst rekstri blaðsins t \¿U iU +DQQ YDU WHNLQQ WDOL RJ I\UVW VSXUèXU KYHUQLJ ìDè KD¿ NRPLè WLO Dè Dagskráin hóf göngu sína. „Það kom náttúrulega til út af Sjón- varpinu sem var nýbyrjað t VHSWHPEHU ëi var grundvöllur fyr- ir blaði með sjón- varpsdagskránni fyrir heila viku. Þegar blað hefur líftíma í heila viku þá eru auglýs- ingar fýsilegar í svoleiðis blaði. Það sem rekur blaðið er náttúrulega aug- l ýs i nga r na r, “ segir Örn. Héraðsfréttablað í hálfa öld – Dagskráin á Suðurlandi 50 ára Góður auglýsingamiðill Í byrjun var Dagskráin lítið blað og smátt í sniðum. Fyrst var það fjórar síður í stærðinni A5, í einum svörtum lit. Blaðið var allt unnið og sett upp í blýi, bæði í lausaletri og steyptum línum. Svo smám saman stækkaði blaðið og fór mest upp t iWWD VtèXU gUQ VHJLU Dè VWDèDOGUL KD¿ þetta verið langur renningur og að menn KD¿ ÀMyWW Vpè Dè ìHWWD YDU JyèXU DXJ - lýsingamiðill. „Þarna var dagskrá sjón- varpsins náttúrulega fyrir alla vikuna. Á þessum tíma var Dagskránni dreift I\UVW RJ IUHPVW i 6HOIRVVL 9Lè GUHLIèXP henni sjálf í verslanir, á biðstofur og þar sem fólk kom saman. Þar var þetta sett t EXQNXP LQQ 0LJ PLQQLU Dè ìHWWD KD¿ YHULè XP HLQW|N WLO Dè E\UMD PHè 6YR smám saman bættist í.“ Stærra blaðform 8P YDU 'DJVNUiQQL EUH\WW t EODè - form og farið að prenta hana í dagblaða- VW Uè ëi IyUX Dè NRPD LQQ IUpWWLU YLèW|O greinar og annað aðsent efni sem var unnið í prentsmiðjunni. Þá var Haraldur +DIVWHLQQ 3pWXUVVRQ ULWVWMyUL EODèVLQV HQ hann var stofnandi Prentsmiðju Suður- ODQGV i VtQXP WtPD ÈULè YDU UièLQQ VpUVWNXU EODèDPDèXU RJ KDID ìHLU YHULè nokkrir í gegnum tíðina. Eins hafa starfs- PHQQ 3UHQWVPLèMXQQDU DQQDVW HIQLV|ÀXQ RJ DXJOêVLQJDU ÄË XSSKD¿ YDU 9DOGLPDU Bragason gerður að auglýsingastjóra, HQ KDQQ RJ *XQQDU *XQQDUVVRQ VHP YDQQ KpU OHQJL NRPX VYR P D Dè HIQLV - |ÀXQ 6YR YRUX PDUJLU IDVWLU HèD UHJOX - OHJLU SHQQDU HLQV RJ W G *XèPXQGXU Daníelsson rithöfundur, Jón R. Hjálm- DUVVRQ *XèPXQGXU .ULVWLQVVRQ ÏOL ë *XèEMDUWVVRQ +DIVWHLQQ ëRUYDOGVVRQ RJ PDUJLU ÀHLUL VHP HU RI ODQJW PiO Dè WHOMD upp.“ segir Örn. Ný tækni með offsetinu Fyrst þegar blaðið var í dag- blaðaformi var það sett í blýi og síðunum „dröslað á milli sala“ eins og Örn segir. „Þær voru þá QiO JW NJ KYHU VtèD RJ IUHNDU óþjált að bera á milli.“ Árið 1982 YDU NH\SW RIIVHWSUHQWYpO +HLGHO - EHUJ 6RUG RJ ÀMyWOHJD XSS ~U ìYt var farið að prenta blaðið í offset- prentun á Selfossi. Svo þróaðist þetta áfram. Fyrst var þetta mikið unnið í pappír og pappírsumbroti, ìDè P\QGDè RJ VYR JHUèDU ¿OPXU 6tèDQ OêVW \¿U i SUHQWSO|WXU gUQ VHJLU Dè ìHWWD KD¿ YHULè VYR - OtWLè ÀyNLè IHUOL RJ WHNLè langan tíma. Aukin útbreiðsla Þegar blaðið fór í dagblaðsstærð byrjaði það í fjórum síðum og var það til að byrja með. Síð- an fór það \¿U t iWWD s í ð u r og var b ý s n a OHQJL t ìHLUUL VW Uè gUQ VHJLU Dè ìDè KD¿ KHQWDè YHO WYHLU IRUPDU t SUHQWYpOLQD RJ UH\QW Dè PLèD YLè Dè ìDè KpOGL VDPDQ ÄÈ ìHVVXP WtPD IyU GUHL¿QJLQ Dè DXNDVW RJ við fórum t.d. að senda í nágrannasveitar- IpO|J RNNDU 0MyONXUE~Lè IyU PHè EODèLè á hvern sveitarbæ á sínum tíma, þegar ìHLU YRUX Dè NH\UD KHLP Dè ÀHVW |OOXP E MXP ëDUQD XP YDU EODèLè JH¿è ~W t XP HLQW|NXP È iUD DIP OL blaðsins 1998 var upplagið komið upp í HLQW|N ³ Tækninni fleygir fram gUQ VHJLU Dè VtèDQ KD¿ W NQLQ ìUyDVW RJ þetta orðið þægilegra í vinnslu. Á þessum tíma þegar tæknin var tiltölulega skammt á veg komin var mikil vinna að gefa blað- Lè ~W Ä0DQQL ¿QQVW t GDJ ìHVVL W NQL VHP þá var notuð heldur fornaldarleg. Eftir Dè W NQLQQL ÀH\JèL IUDP YDUè ìHWWD DOOW miklu einfaldara og þægilegra í vinnslu. Fyrst var blaðið svart/hvítt en svo fór- um við að bæta við einum lit. Þá keyptu menn auglýsingar í nokkur tölublöð sem YLè SUHQWXèXP ìi OLWLQQ t HèD ± EO|è í einu. Svo var svarti liturinn bara prent- aður inn í það. Fyrst þegar menn vildu Ii Dè OHVD \¿U ìDè VHP YDU E~Lè Dè VHWMD upp sendum við það með faxi sem þótti talsvert tæknilegt á þeim tíma. Fyrsta faxtækið kom hingað í kringum 1987.“ Stafræn vinnsla kemur til sögunnar Það var ekki fyrr en 1997 sem blaðið fór að verða í fjórlit. Þá voru það fjórar síður sem voru prentaðar síðast í hverj- um mánuði. Síðan eftir því sem tækninni ÀH\JèL IUDP IyU ìHWWD DOIDULè \¿U t OLWLQQ eins og blaðið er í dag. Áður var blaðið í aðeins stærra prentformi en það er í dag. 9LQQVOD YLè EODèLè IyU VPiP VDPDQ Dè ìUyDVW \¿U t VWDIU QD YLQQVOX t NULQJXP 1995 og var orðin nokkuð mikil um alda- mótin. Þá var blaðið sett upp í tölvum og ìDè VtèDQ NH\UW EHLQW ~W i ¿OPX ëi GDWW ~W einn liður í vinnsluferlinu sem var papp- írsumbrotið. Svo þróaðist það áfram og varð allt stafrænt eins og það er í dag. Blaðforminu breytt Brotið eða stærðin á blaðinu var minnkuð ìHJDU QêLU HLJHQGXU NRPX Dè ìYt Er það sama stærð og blaðið er í dag. Örn VHJLU Dè V~ EUH\WLQJ KD¿ DèDOOHJD YHULè gerð af hagkvæmnisástæðum. „Jólablöð- LQ VHP YLè K|IXP JH¿è ~W KDID DOOWDI YHU - ið mun veglegri og stærri og meira lagt í þau. Meira efni var safnað til dægra- VW\WWLQJDU \¿U ìHQQDQ WtPD ì H MyO RJ iUD - PyW ëDX JiWX IDULè DOYHJ XSS t VtèXU sem var heilmikið átak fyrir svona lítið fyrirtæki með þessum gömlu aðferðum. Síðustu ár hefur blaðið aldrei verið undir VtèXP RJ RIWDVW ± VtèXU 6WXQGXP VtèXU RJ KHIXU IDULè MDIQYHO XSS t síður. Ein besta dreifingin á Suðurlandi )Ui KHIXU 'DJVNUiQQL YHULè GUHLIW með Póstinum á Suðurlandi og fer blað- ið inn á hvert heimili og í öll fyrirtæki t ÈUQHVVêVOX 5DQJiUYDOODVêVOX RJ 9HVW - ur-Skaftafellssýslu. Það fer einnig á alla VW UVWX ìpWWEêOLVVWDèL RJ OLJJXU IUDPPL á bensínstöðvum og í stærri verslunum. ÏK WW HU Dè VHJMD Dè Ii HI QRNNXU EO|è HUX PHè MDIQ JyèD GUHL¿QJX RJ WHQJVO YLè tE~D t KpUDèLQX Eigendur blaðsins og starfsmenn Þegar Dagskráin hóf göngu sína í mars YRUX +DUDOGXU +DIVWHLQQ 3pWXUVVRQ -yQ * -yKDQQVVRQ RJ HLJLQNRQD KDQV *XèU~Q ÈVEM|UQVGyWWLU i PHèDO HLJHQGD blaðsins sem var rekið inni í fyrirtækinu þ.e. Prentsmiðju Suðurlands hf. Í mars NH\SWL gUQ *UpWDUVVRQ RJ IM|O - skylda hans meirihluta í Prentsmiðjunni og fylgdi Dagskráin með í kaupunum. Þá var blaðið sett beint inn í prentsmiðjuna og rekið með henni og hefur svo verið